Bewuste inrichting
We kennen allemaal de foto’s van ziekenzaaltjes uit een ver verleden. Witte muren, witte lakens, witte stalen bedden. Een kraakhelder geboende linoleum vloer. De bedden keurig in het gelid, met witte gordijnen ertussen. Het oogt koel, kil en zakelijk. In Nederland zijn dit soort zaaltjes intussen ver te zoeken. En terecht. In een aangename omgeving, weten we nu, herstellen patiënten sneller en zijn bewoners meer tevreden. Dat aangename zit ‘m in de details. Materialen. Kleuren. Lichtgebruik. Geluid. Kortom: goede zorg wordt betere zorg door de juiste woon- en leefomgeving te ontwerpen. Het tilt een vernieuwend zorgconcept naar een hoger niveau, genereert onderscheid en maakt de familie blij en rustig. In deze tijden van marktwerking in de zorg is dat essentieel. Het komt aan op strategisch huisvesten. Kennis van omgevingspsychologie is hierbij van grote waarde.
André van der Ende
Onze specialist voor de zorg: interieurarchitect André van der Ende. Interieurarchitect André van der Ende heeft veel ervaring met projectinrichting in de zorg. Wil je eens praten over jouw inrichting? Neem contact op met André.
Healing environment en omgevingspsychologie in de zorg
Veel zorginstellingen claimen een healing environment te creëren, maar verdiepen zich nog onvoldoende in waar het werkelijk om draait. Vaak wordt volstaan met verfraaiingen van gebouwen en tuinen, maar zelden is men echt in de huid van de gebruikers gekropen. Omgevingspsychologie bestudeert de interactie tussen de gebouwde omgeving en de mens. Hoe beleven wij de omgeving? Hoe beïnvloedt de omgeving ons gedrag? Waar voelen we ons veilig en thuis en waar niet? Hoe kan een omgeving wenselijk gedrag bevorderen of juist in de weg staan?
Zet de gebruiker centraal
Alleen door de specifieke behoeften van patiënten, bezoekers en personeel zorgvuldig in kaart te brengen, kan je een healing environment creëren: een omgeving die optimaal aansluit bij de behoeften van de diverse gebruikers. In de meeste zorginstellingen komen we niet voor ons plezier, zelfs al gaan we alleen op bezoek. Een healing environment is een omgeving waar onnodige stress wordt voorkomen door ‘misfits’ tussen de gebruikers en de omgeving te minimaliseren en het gevoel van welbehagen te verhogen. Denk bij onnodige stress aan dingen als: de weg niet kunnen vinden, kille kleuren, kale wachtruimtes, lange looplijnen voor personeel en het gebrek aan toegankelijke, aangename buitenruimten. Om onnodige stress voor alle gebruikers te beperken, moet zowel de directe omgeving van het gebouw als het gebouw zelf niet alleen warmte, gastvrijheid, aandacht en professionaliteit uitstralen, maar ook daadwerkelijk passen bij zijn gebruikers.
Samenwerken vanaf het ontwerpproces
Een gebouw en de inrichting volledig laten passen bij de gebruikers, dat bereik je alleen door een team van professionals (architect, interieurarchitect, omgevingspsycholoog enzovoort) vanaf het begin van het ontwerpproces te laten samenwerken en door de belangen van de verschillende gebruikers zorgvuldig in kaart te brengen en tegen elkaar af te wegen. De aandacht, tijd en toewijding die in het proces gestoken worden, verdien je absoluut en in veelvoud terug met een omgeving die werkelijk healing is.
Benieuwd naar wat healing environment voor jouw zorginstelling kan betekenen?
Neem contact op met onze experts!
Materialen in de zorg: wanneer schoon niet genoeg is
Hygiëne is een essentieel onderdeel van goede zorg. We hebben het immers over een omgeving waarin bacteriën en virussen bij elkaar komen en zich tegelijkertijd veel kwetsbare mensen bevinden. Of het nu om een steriele operatiekamer, een schone keuken in een verpleeghuis of om gedesinfecteerde deurklinken in een huisartsenpraktijk gaat: wanneer de hygiëne niet op orde is, is de verleende zorg per definitie minder goed van kwaliteit. Door hygiëne direct mee te nemen in de projectinrichting nemen we zorgverleners veel zorg uit handen.
Geen stofvangers
In de zorg werken we daarom met materialen die niet snel vuil opnemen en goed schoon te maken zijn. Dat kan een speciale toplaag over een pvc- of gietvloer zijn, waarbij deze als ondergrond goed te desinfecteren is – zonder dat de kwaliteit achteruit gaat. Waar mogelijk laten we deuren automatisch openen zodat er minder menselijk contact is. Door de inrichting zo min mogelijk contactvlakken te geven, voorkom je een deel van de verspreiding van bacteriën via de zorgverleners, patiënten en bezoekers. Een ander element is het weglaten van knopjes, handvaten en andere kleine details (vaak esthetisch) in de inrichting. Want: op elk knopje kan weer stof blijven liggen of loop je het risico dat het minder goed schoongemaakt wordt. Gladde oppervlakken en het voorkomen van vreemde hoeken zijn dan ook kenmerkend bij projectinrichting in de zorg.
Hygiëne praktisch doorvertaald in het ontwerp
Maasdam neemt het aspect van hygiëne direct mee in het Plan van Eisen. Uiteraard passen we de geldende normen, wetten en protocollen op het gebied van hygiëne en de Arbowet daarbij toe. Ook kijken we naar de praktische ervaringen en wensen van de zorgverleners. Is het handiger om de dispenser met desinfecterende alcohol aan de buiten- of binnenkant van een deur te plaatsen? Hoe richten we de keuken in zodat het schoonmaakprotocol zo efficiënt mogelijk kan worden uitgevoerd? Maar ook: bij welke ingang komt men binnen met rolstoelen of een rollator en welke ondergrond zorgt dan dat die wielen snel schoon zijn? Maasdam is een kritische expert en vraagt naar, wijst op en adviseert over details als het om hygiëne gaat. Omdat schoon in de zorg niet genoeg is.
Hygiëne en projectinrichting
Ervaren hoe hygiëne en projectinrichting hand in hand gaan? Onze zorgexperts vertellen je er graag meer over. Neem contact met ons op.
Kleurgebruik in de zorg
Dat een prettige omgeving bijdraagt aan het herstel en welbevinden van cliënten en patiënten weten we tegenwoordig. We zien nu kleurrijke wachtkamers, ‘huiskamers’ of slaapkamers. Maar toch moet je ook met dat kleurgebruik weer oppassen, is de ervaring bij Maasdam. Zo werkten we eens voor een instelling waar jongeren met opvoedingsproblemen verblijven. Al die vrolijke kleuren bleken bij hen averechts te werken. Ze werden er enorm druk van. Daar was juist het ‘ouderwetse’ ingetogen kleurgebruik het meest wenselijk. Men noemt het ook wel prikkelarm. Waarmee we maar willen zeggen: goede zorg en een goed interieur moeten elkaar versterken.
Rust in de werk- en woonomgeving: een zorg minder
De respectvolle rust van een verpleegafdeling. Mensen die ziek zijn, hebben baat bij een omgeving waarin ongewenste geluiden worden buitengesloten. In een verzorgingstehuis moet natuurlijk ook gelach kunnen klinken uit de gezamenlijke huiskamer en de tv moet harder gezet kunnen worden zodat iedereen het journaal kan volgen. Klikkende hakken op de vloer ervaart bijna iedereen als overlast. Wanneer je het over de akoestiek in de zorg hebt, moet je allereerst goed kijken naar de specifieke doelgroep en omgeving. Er is niet één oplossing, we gaan voor maatwerk.
Aangenaam geluid
Een goede akoestiek zorgt voor een aangenaam geluid. Maar wat is aangenaam? Voor de zieke patiënt die bijkomt van een operatie is dat waarschijnlijk stilte. Voor het kind op de verpleegafdeling met een complex gebroken been, is dat misschien het geluid van een film ter afleiding. Maar ook muziek wordt steeds vaker ingezet als het gaat om een helende omgeving. Bij zorgverlening in een woonzorgomgeving zijn het juist de huiselijke geluiden die bewoners waarderen. De geluiden uit de keuken mogen hoorbaar zijn, maar de tv van de buurvrouw liever niet. Het gelach uit de huiskamer mag uitnodigend doorklinken in de gang, maar moet niet storen bij de werkkamers. Wanneer de geluidswensen van de gebruikers en de zorgverleners al in een vroeg stadium worden meegenomen, scheelt dat een hoop frustratie en kosten achteraf.
Geluidreflectie of -absorptie
Het is zoeken naar de juiste balans in de akoestiek en daar kunnen technische materialen en het plaatsen van elementen in de ruimte voor zorgen. Geluidreflecterende of juist geluidabsorberende panelen in het plafond maken al een wereld van verschil. In artsenkamers en overlegruimten selecteren we manieren van isolatie om privacy te garanderen. Een geluiddempende vloer in de hal geeft rust, terwijl de wielen van bedden, rolstoelen of een rollator wel soepel blijven rollen.